Đấu thầu 2025: Tầm quan trọng của tư vấn pháp lý

Giới thiệu

Tư vấn pháp lý có thực sự quan trọng trong quá trình đấu thầu? Hồ sơ mời thầu có thực sự phức tạp đến mức cần một đơn vị tư vấn? là những câu hỏi mà rất nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các nhà thầu mới tham gia thị trường, thường sẽ băn khoăn trước khi bước vào một cuộc đấu thầu đầy tính cạnh tranh, chiến lược. Thực tế, chỉ một sai sót nhỏ trong hồ sơ cũng có thể khiến doanh nghiệp bị loại từ “vòng gửi xe”, dù có đủ năng lực và kinh nghiệm.

Trong bài viết này, CNC sẽ đồng hành cùng quý đọc giả làm rõ vai trò không thể thiếu của tư vấn đấu thầu, cũng như lý do tại sao việc hiểu và xử lý đúng hồ sơ mời thầu lại là yếu tố sống còn giúp doanh nghiệp nâng cao tỷ lệ trúng thầu và tránh những rủi ro pháp lý trong suốt quá trình đấu thầu.

Khái niệm tư vấn đấu thầu

Đấu thầu là quy trình tuyển chọn đơn vị phù hợp nhất với các tiêu chí mà bên mời thầu đặt ra để thực hiện một công việc cụ thể. Theo đó, bên mời thầu[1] sẽ ký kết, thực hiện các công việc như: cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp đối với nhà thầu. Hoăc ký kết, thực hiện dự án đầu tư kinh doanh đối với nhà đầu tư. Quy trình này phải được thực hiện theo các nguyên tắc bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình đúng với quy định của pháp luật Đấu thầu.[2]

Từ khái niệm trên, ta có thể hiểu tư vấn đấu thầu là dịch vụ hỗ trợ tư vấn pháp lý cho các doanh nghiệp, tổ chức trong quá trình tham gia đấu thầu từ khâu chuẩn bị đến khi hoàn thành ký kết hợp đồng. Mục tiêu chính của tư vấn đấu thầu là tối ưu hóa khả năng thành công trong các cuộc đấu thầu và hạn chế tối đa những rủi ro không đáng có mà doanh nghiệp, tổ chức có thể gặp phải.

Ngoài ra, cũng cần phân biệt giữa tư vấn đấu thầu và đấu thầu dịch vụ tư vấn bởi lẽ hai khái niệm này thường dễ gây nhầm lẫn. Nếu như tư vấn đấu thầu là dịch vụ hỗ trợ tư vấn pháp lý trong quá trình đấu thầu, thì đấu thầu dịch vụ tư vấn lại là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn như: lập, đánh giá báo cáo quy hoạch; báo cáo đánh giá kinh tế – kỹ thuật; tư vấn các hoạt động về đấu thầu, thẩm tra, thẩm định, giám sát, quản lý dự án, thu xếp tài chính,…[3]

Cần lưu ý rằng, việc hiểu rõ các khái niệm trên sẽ giúp chủ đầu tư, bên mời thầu và cả nhà thầu có định hướng rõ ràng, tránh các rủi ro pháp lý, đồng thời mở ra nhiều cơ hội tham gia cạnh tranh lành mạnh, minh bạch và hiệu quả trong các hoạt động mua sắm công cũng như dự án có vốn ngoài ngân sách.

Vai trò của tư vấn pháp lý đấu thầu

Trong “thương trường” đấu thầu, chỉ cần một sai sót nhỏ cũng gây ra vô số hệ lụy khôn lường. Đơn cử, việc nhầm lẫn trong việc đáp ứng các tiêu chí kỹ thuật, kê khai không chính xác hoặc cung cấp tài liệu chứng minh năng lực không đầy đủ, không rõ ràng đều có thể bị bên mời thầu xem xét loại hồ sơ ngay từ vòng đánh giá sơ bộ.

Ở giai đoạn tiền đấu thầu, Tư vấn pháp lý giữ vai trò “kiến trúc sư pháp lý” giúp bên mời thầu ngay từ khâu chuẩn bị hồ sơ mời thầu và tổ chức lựa chọn nhà thầu. và giữa vai trò “lá chắn và kim chỉ nam” giúp bên dự thầu phòng ngừa sai phạm, đồng thời tận dụng tối đa lợi thế pháp lý một cách hiệu quả trong quá trình tham gia đấu thầu.

Ngoài ra, tư vấn pháp lý còn đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn hậu đấu thầu, đặc biệt khi phát sinh kiến nghị, khiếu nại hoặc tranh chấp. Một đội ngũ tư vấn có chuyên môn sâu về pháp luật đấu thầu và thực tiễn thực hiện hợp đồng sẽ giúp doanh nghiệp bảo vệ được quyền lợi một cách chính đáng và thuyết phục trước các cơ quan có thẩm quyền hoặc trong quá trình đàm phán, thương lượng.

Chính vì thế, việc bỏ qua vai trò của tư vấn pháp lý chính là tự đặt doanh nghiệp, tổ chức của mình vào thế bị động, rủi ro trong “thương trường” đấu thầu.

Từ góc nhìn bên mời thầu: Hồ sơ mời thầu phức tạp hơn bạn nghĩ

Hồ sơ mời thầu rất phức tạp được ví như một “bộ đề bài” về một dự án/gói thầu đưa ra bởi bên mời thầu. Cụ thể, hồ sơ mời thầu sẽ nêu rõ các yêu cầu cho một dự án, gói thầu, dự án đầu tư kinh doanh làm căn cứ để bên mời thầu “chấm điểm” hồ sơ dự thầu.[4] Thông tin bao gồm các yêu cầu về kinh nghiệm, năng lực; kỹ thuật, tài chính; thời gian thực hiện và các thông tin cần thiết khác.[5]

Ngoài ra, bởi tính chất phức tạp với cấu trúc dày đặc và tính chất pháp lý cao, việc có thể đọc – hiểu – phân tích hồ sơ dự thầu đòi hỏi trình độ kiến thức pháp luật chuyên sâu, không chỉ ở khía cạnh đấu thầu mà còn liên quan đến hợp đồng, xây dựng, đất đai, đầu tư,… thậm chí cả quy định quốc tế nếu dự án có sử dụng vốn ODA hoặc áp dụng mẫu hợp đồng FIDIC.

Tại CNC, chúng tôi không chỉ tư vấn pháp lý trong việc xây dựng hồ sơ mời thầu chuẩn theo pháp luật Việt Nam và quốc tế, mà còn là đơn vị tiên phong trong tổ chức các khóa đào tạo quản lý Hợp đồng FIDIC. Các khóa học của CNC, từ cơ bản đến nâng cao, giúp các chủ đầu tư và bên mời thầu nắm vững nền tảng pháp lý để kiểm soát rủi ro ngay từ bước đầu tiên.

Lợi ích khi tham gia khóa học Khóa học Hợp đồng FIDIC tại CNC:

Các học viên được đào tạo bởi chuyên gia thực chiến, giàu kinh nghiệm xử lý tranh chấp và tư vấn hợp đồng cho các dự án quy mô lớn.
Giáo trình chuyên sâu – dễ tiếp thu, kết hợp lý thuyết quốc tế và các tình huống thực tiễn ở Việt Nam.
Học viên đến từ Coteccons, Unicons, cùng nhiều đơn vị xây dựng uy tín, tạo nên môi trường học tập chất lượng cao.

Buổi học được Luật sư Lê Thế Hùng – Luật sư Điều hành CNC Counsel hướng dẫn tận tình

Tìm hiểu thêm về khóa học: https://cnccounsel.com/tin-tuc/khoa-hoc-fidic-2017-hop-dong-xay-dung

Từ góc nhìn bên dự thầu: Hồ sơ dự thầu là “chìa khóa” quan trọng dẫn đến thành bại

Bên cạnh hồ sơ mời thầu, Hồ sơ dự thầu được xem là “lời giải” mà nhà thầu/nhà đầu tư trình lên cho bên mời thầu để tham gia vào một gói thầu cụ thể.[6] Đây chính là yếu tố then chốt, quyết định trực tiếp việc nhà thầu có vượt qua vòng đánh giá để được chấp thuận và tiến tới mục tiêu cuối cùng là trúng thầu hay không.

Tuy nhiên, việc chuẩn bị hồ sơ dự thầu đầy đủ, chính xác và đáp ứng tất cả tiêu chí đề ra bởi bên mời thầu là một vấn đề không hề đơn giản. Bởi hồ sơ dự thầu thường được đánh giá qua các tiêu chuẩn như: (i) tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm; (ii) tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật; (iii) xác định giá thấp nhất; và (iv) tiêu chuẩn xác định giá đánh giá.[7] Chính vì những tiêu chuẩn khắt khe này, sự đồng hành của một chuyên viên pháp lý am hiểu quy định đấu thầu và có kinh nghiệm thực tiễn sẽ giúp nhà thầu tránh được các sai sót không đáng có, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, đồng thời nâng cao khả năng cạnh tranh và cơ hội trúng thầu.

Các tiêu chuẩn thường được áp dụng để đánh giá đối với hồ sơ dự thầu

Lý do nên lựa chọn CNC là nhà tư vấn pháp lý trong quá trình đấu thầu

Đấu thầu không chỉ là bài toán kỹ thuật hay tài chính – mà còn là bài toán pháp lý.
Một bộ hồ sơ hoàn chỉnh, hợp lệ và thuyết phục là “tấm vé” đầu tiên đưa doanh nghiệp đến gần hơn với cơ hội trúng thầu. Và để làm được điều đó, sự đồng hành của một đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu như CNC chính là giải pháp giúp bạn chủ động, tự tin và vững vàng trên mọi “mặt trận” đấu thầu.

CNC tự hào là đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu, với đội ngũ luật sư và chuyên gia dày dặn kinh nghiệm trong các lĩnh vực đấu thầu, hợp đồng xây dựng, đầu tư công và dự án tư nhân. Chúng tôi đã đồng hành cùng hàng trăm khách hàng, xử lý thành công các hồ sơ đấu thầu phức tạp trong và ngoài nước.

Quy trình làm việc với khách hàng bao gồm các bước sau: