Một giai đoạn – Một túi hồ sơ: Giải pháp đấu thầu đơn giản, hiệu quả
Trong hoạt động đầu tư, xây dựng và mua sắm công, việc lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư phù hợp là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả và tiến độ của dự án. Để đảm bảo tính minh bạch, cạnh tranh và tuân thủ đúng quy định pháp luật, các chủ đầu tư, bên mời thầu thường áp dụng các phương thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư theo quy định của Luật Đấu thầu. Trong đó, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ là một trong những phương thức phổ biến nhất, được áp dụng rộng rãi trong thực tiễn.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc cái nhìn tổng quan, rõ ràng về đấu thầu theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, bao gồm khái niệm, phạm vi áp dụng và quy trình thực hiện.
Phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ là gì?
Căn cứ Điều 30 và Điều 35 Luật Đấu thầu 2023, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ là phương thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư mà trong đó nhà thầu, nhà đầu tư nộp toàn bộ các hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất gồm cả đề xuất kỹ thuật và đề xuất tài chính trong cùng một túi hồ sơ duy nhất. Hồ sơ này được mở và đánh giá một lần duy nhất, không chia thành các giai đoạn riêng biệt.
Về bản chất, hoạt động lựa chọn nhà thầu là một phần trong quy trình đấu thầu, được bên mời thầu tổ chức nhằm xác định tổ chức, cá nhân có đủ năng lực về kinh nghiệm, kỹ thuật và tài chính để thực hiện một gói thầu cụ thể.
Theo khoản 8 Điều 4 Luật Đấu thầu 2023, “đấu thầu” là quá trình lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư nhằm ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp hoặc hợp đồng dự án đầu tư. Việc lựa chọn nhà thầu được thực hiện thông qua các hình thức như: đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp, tự thực hiện… theo quy định tại Điều 20 Luật Đấu thầu 2023. Quá trình này phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản gồm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình, được quy định tại Điều 5 của Luật này. Trường hợp có hành vi vi phạm làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu hoặc không bảo đảm các nguyên tắc nêu trên, bên mời thầu có thể bị áp dụng các biện pháp xử lý như đình chỉ, hủy thầu theo quy định tại các Điều 17 và 18 của Luật Đấu thầu.
Trong khi đó, lựa chọn nhà đầu tư là hoạt động nhằm xác định tổ chức, cá nhân có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm phù hợp và đề xuất dự án đầu tư khả thi để thực hiện dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP) hoặc dự án đầu tư có sử dụng đất.[1] Việc lựa chọn nhà đầu tư không chỉ nhằm bảo đảm tính cạnh tranh, minh bạch trong quá trình lựa chọn mà còn góp phần thu hút hiệu quả nguồn lực từ khu vực tư nhân để đầu tư vào các lĩnh vực kết cấu hạ tầng, dịch vụ công và phát triển kinh tế – xã hội theo định hướng của Nhà nước.
Tùy theo mục tiêu của từng hình thức lựa chọn, phương thức đấu thầu sẽ được áp dụng phù hợp. Nếu cần đánh giá cả kỹ thuật và tài chính trong một bước, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ là lựa chọn tối ưu vì rút ngắn quy trình, giảm thủ tục nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát chất lượng lựa chọn.
Một trong những điểm đặc trưng của đấu thầu một túi hồ sơ là tất cả các thông tin liên quan đến hồ sơ kỹ thuật và tài chính của nhà thầu sẽ được gộp lại trong một bộ hồ sơ duy nhất. Điều này khác biệt so với hình thức đấu thầu hai túi hồ sơ, nơi hồ sơ kỹ thuật và hồ sơ tài chính được nộp riêng biệt. Sự kết hợp này yêu cầu các nhà thầu phải chuẩn bị một bộ hồ sơ hoàn chỉnh, chi tiết và đầy đủ ngay từ đầu, tránh việc bổ sung, sửa đổi sau khi nộp.
Xem thêm kinh nghiệm của CNC về 09 điểm mới của Luật Đấu thầu 2023 tại đây.
Khi nào cần sử dụng phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ?
Phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ được áp dụng cho cả phương thức lựa chọn nhà thầu và phương thức lựa chọn nhà đầu tư theo Luật Đầu tư 2023.
Đối với phương thức lựa chọn nhà thầu, theo khoản 1 Điều 30 Luật Đấu thầu 2023 và khoản 1 Điều 26 Nghị định 24/2024/NĐ‑CP, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ thường được sử dụng cho các hình thức đấu thầu và gói thầu như sau:
Phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ lựa chọn nhà thầu
Đối với hoạt động lựa chọn nhà đầu tư, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ được quy định tại Điều 35 Luật Đấu thầu 2023 và chỉ áp dụng trong một số trường hợp nhất định, chủ yếu là đấu thầu rộng rãi hoặc đấu thầu hạn chế. Phương thức này thường được sử dụng đối với các gói thầu thuộc dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) hoặc dự án có sử dụng đất, khi hồ sơ mời thầu đã xác định rõ tiêu chí kỹ thuật và tài chính, cho phép thực hiện đánh giá tổng hợp trong một bước. Đây là phương thức phù hợp với các dự án có quy mô vừa, yêu cầu kỹ thuật đơn giản và cần triển khai nhanh. Việc áp dụng phương thức này không chỉ giúp rút gọn quy trình lựa chọn nhà đầu tư mà còn tạo thuận lợi trong việc thu hút nguồn lực xã hội, đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển kết cấu hạ tầng và dịch vụ công.
Quy trình thực hiện phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ
Đối với phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, dựa trên quy định của Luật Đấu thầu 2023 và các văn bản hướng dẫn, quy trình đấu thầu có thể khái quát theo sơ đồ sau:[2]
Quy trình thực hiện phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ
- Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu
Giai đoạn đầu tiên của quy trình đấu thầu theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ tập trung vào công tác chuẩn bị các tài liệu và điều kiện cần thiết để tổ chức lựa chọn nhà thầu.
- Lựa chọn danh sách ngắn (nếu cần): là danh sách nhà thầu trúng sơ tuyển đối với đấu thầu rộng rãi có sơ tuyển; danh sách nhà thầu, nhà đầu tư được mời tham dự thầu đối với đấu thầu hạn chế; danh sách nhà thầu có hồ sơ quan tâm đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời quan tâm.
Căn cứ quy mô, tính chất của gói thầu, người có thẩm quyền quyết định áp dụng thủ tục lựa chọn danh sách ngắn. Việc áp dụng thủ tục lựa chọn danh sách ngắn phải được ghi trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu.[3]
- Lập hồ sơ mời thầu (HSMT): Cơ quan mời thầu xây dựng HSMT, gồm các nội dung như yêu cầu kỹ thuật, tiêu chí đánh giá, mẫu biểu dự thầu. Hồ sơ mời thầu phải bao gồm đầy đủ các nội dung cần thiết để nhà thầu lập hồ sơ dự thầu và không được nêu bất cứ điều kiện nào nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng.[4]
- Thẩm định và phê duyệt HSMT: HSMT sau khi lập sẽ được thẩm định về tính hợp lệ và phù hợp với quy định pháp luật, sau đó trình người có thẩm quyền phê duyệt.
- Tổ chức lựa chọn nhà thầu
Giai đoạn này diễn ra theo trình tự đã được pháp luật quy định, với các bước cụ thể như:
- Thông báo mời thầu: Thông báo mời thầu được áp dụng đối với trường hợp không áp dụng thủ tục lựa chọn danh sách ngắn và được đăng tải công khai trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (https://muasamcong.mpi.gov.vn), nhằm đảm bảo tính minh bạch.
Trường hợp gói thầu áp dụng thủ tục lựa chọn danh sách ngắn, thư mời thầu được gửi đến các nhà thầu có tên trong danh sách ngắn.
- Phát hành, sửa đổi, làm rõ HSMT: HSMT chính thức được phát hành cho nhà thầu; trong quá trình này, bên mời thầu có thể ban hành các văn bản làm rõ hoặc sửa đổi nếu cần thiết và cần đảm bảo tuân thủ đúng quy định về thời hạn thực hiện.
- Chuẩn bị, nộp, tiếp nhận, quản lý, sửa đổi và rút hồ sơ dự thầu (HSDT): Nhà thầu thực hiện việc nộp hồ sơ trong thời hạn quy định, bên mời thầu tiếp nhận và niêm phong hồ sơ.
- Mở thầu: Áp dụng hình thức mở thầu một lần cho cả phần kỹ thuật và tài chính do đây là phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ (Hồ sơ kỹ thuật – HSKT và hồ sơ tài chính – HSTC được đánh giá đồng thời trong cùng một bộ HSDT).
- Đánh giá hồ sơ dự thầu
Đây là giai đoạn trọng yếu để lựa chọn nhà thầu đáp ứng tốt nhất yêu cầu:
- Kiểm tra tính hợp lệ: Bao gồm việc (i) kiểm tra các thành phần của hồ sơ dự thầu bao gồm: đơn dự thầu; thỏa thuận liên danh (nếu có); giấy ủy quyền của người đại diện theo pháp luật của nhà thầu (nếu có); bảo đảm dự thầu; số lượng bản gốc, bản chụp hồ sơ dự thầu; và (ii) Kiểm tra sự thống nhất về nội dung giữa bản gốc và bản chụp để phục vụ quá trình đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu.
- Đánh giá chi tiết: Tiến hành đánh giá cả phần kỹ thuật và tài chính, theo các tiêu chí đã được quy định trong HSMT. Do là phương thức một túi hồ sơ, việc đánh giá này được thực hiện liền mạch, tránh chia tách các vòng.
- Xếp hạng nhà thầu: Dựa vào kết quả đánh giá tổng hợp (kỹ thuật và tài chính), nhà thầu được xếp hạng theo mức độ đáp ứng và hiệu quả kinh tế, làm cơ sở đề xuất trúng thầu.[5]
- Kết thúc quy trình đấu thầu
Giai đoạn cuối cùng hoàn tất quá trình lựa chọn nhà thầu và chuyển sang ký kết hợp đồng:
- Thương thảo hợp đồng: Bên mời thầu và nhà thầu xếp hạng cao nhất tiến hành thương thảo các nội dung cụ thể để hoàn thiện hợp đồng.
- Trình, thẩm định và phê duyệt kết quả đấu thầu: Trên cơ sở báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu, bên mời thầu trình kết quả lựa chọn nhà thầu, trong đó nêu rõ ý kiến của bên mời thầu về các nội dung đánh giá của tổ chuyên gia.
Kết quả lựa chọn nhà thầu phải được thẩm định trước khi phê duyệt. Tiếp sau đó, kết quả lựa chọn nhà thầu được phê duyệt bằng văn bản và căn cứ vào tờ trình phê duyệt, báo cáo thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.[6]
- Thông báo kết quả đấu thầu: Bên mời thầu thông báo công khai kết quả trên hệ thống đấu thầu quốc gia và gửi văn bản đến các nhà thầu.
- Hoàn thiện, ký kết và thực hiện hợp đồng: Sau khi trúng thầu, Chủ đầu tư, bên mời thầu mời nhà thầu trúng thầu đến hoàn thiện hợp đồng. Trong quá trình hoàn thiện hợp đồng, các bên tiến hành hoàn thiện dự thảo văn bản hợp đồng; điều kiện cụ thể của hợp đồng, phụ lục hợp đồng gồm danh mục chi tiết về phạm vi công việc, biểu giá, tiến độ thực hiện (nếu có). Kết quả hoàn thiện hợp đồng là cơ sở để chủ đầu tư và nhà thầu tiến hành ký kết hợp đồng.[7]
[1] Luật Đấu thầu 2023, Điều 1.3
[2] Luật Đấu thầu 2023, Chương IV; Nghị định 24/2024/NĐ-CP, Chương II Mục 1
[3] Nghị định 24/2024/NĐ-CP, Điều 23
[4] Nghị định 24/2024/NĐ-CP, Điều 24.2
[5] Nghị định 24/2024/NĐ-CP, Điều 30
[6] Nghị định 24/2024/NĐ-CP, Điều 31
[7] Nghị định 24/2024/NĐ-CP, Điều 32
Liên hệ
CNC© | A Boutique Property Law Firm
The Sun Avenue, 28 Mai Chí Thọ, Phường An Phú, Tp. Thủ Đức,
Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
T: (+84-28) 6276 9900 | H/L: (+84) 916 545 618